eskolaren porrota

Eskolaren porrota ematen da ume batek bere adina eta maila pedagogikorako espero den maila betetzen ez duenean.

Eskolaren porrota, hainbat kausagatik eman ahal da. Alde batetik, gaixotasun edo ezgaitasunengatik izan daiteke. Dislexia, hiperaktibitatea, diabetesa, epilepsia, bihotzeko gaixotasunak, gaixotasun genetikoak... honen adibideak dira. Tartamutua, estrobismoa, herrentasuna edo lodia izategatik umeari zirikatu ahal diote, hau umearen etekinean eragina izango du.

Bestetik, %30-50-ren eskolen porrota gai emozionalengatik izaten da, beheraldiak, antsietatea, autoestima baxua, psikosia edo neurosiaengatik.

Familia paper garrantzitsu bat hartzen du, honen eragina ezinbestekoa da umearen garapenerako. Jaiotzak, heriotzak eta hezkuntzak eragina izango dute umerarengan eta askotan umeari berri honetara moldatzea asko kostatuko zaio.

Gurasoen heziketa modua, oso inportantea da, bai disziplina gehiegizkoa bada, bai umearenganako espektatibak behar baino handiagoak badira, umea galeraziko da, intseguritatea sentituz. Ez dugu ahaztu behar, gurasoek gehiegi babesten badituzte edo umeari denbora gutxi ematen badiote, honek ere eragina izango duela haurrarengan.

Eskolaren porrota 4 motatazkoa izan daiteke:

a) Lehenengoak: Umearen lehenengo eskola urtetan eskolaren porrota ematen denean, orokorrean, umearen garapenean zailtasunak ematen direlako izaten da. Garapenaren arabera, eskol porrotaren oinarria izango da edo aurrerago konponduko den zerbait.

b) Bigarrenak: Urteetan zehar, eskolako emaitz oso onak izan ezkero arazoak agertzen direnean, gehienetan, umea aldatu egin delako, bai nerabezaroagatik, bai zerbait gertatu zaiolako izaten da.

c) Zirkustantziala: Porrota denboraldi batean ematen da gauza konkretu bategatik eta hau zein den jakin behar dugu umeari lagundu ahal izateko.

d) Ohikoa: Betidanik izan du eskolako porrota. Hau, atzerapen bat eman delako, bai hizkuntzan,bai psikomotrizitatean, bai irakurmenean, bai idazmenean...izaten da.

Eskolako porrota ekiditu ahal izateko zenbait aholku:

-Umearari maitasuna adierazi baina ez bere emaitzengatik, baizik eta bere izaeragatik.

-Erabakiak hartzeko aukera eman behar zaio eta bere adinarako erantzukizunak eman behar zaio.

-Beste ikaskideekiko konparaketak ekiditu.

-Konfiantza eman, berak bere burua goranzteko.

- Akatsak normalak direla irakatzi behar diegu. Garrantzitsuena, pentsatzea, sailatzea, baliabideak bilatzea izango da.

- Irakurmena txikitatik aurkeztu behar diogu, adibidez, joku bezala.

-Arrakasten aurrean adi egon behar gara umea motibatzeko.

-Azken batean umea bere burua maitatzea, onetsi, seguru sentitzea eta zoriontsua izatea izango da gure helburua.

ikusmen eza

ume itsuen orkestra

Gero eta, lege, pretakuntza eta material gehiago dugu. Magisteritzako eskolak gero eta osatuagoak daude, baina eskolak gehienetan ez daude prestaturik ezgaitasun bat duen umeekin aritzea.
Irakasle moduan aritzen zarenean eta ezgaitasun bat duen ume bat zure klasera etorriko dela jakiterakoan lehenego erantzuna beldurrezkoa izaten da. Jakingo dut ume horren beharrizanak asetzen?
Hau gertatzen da, eskolan, ume hauekin nola lan egin behar dugun ez digutelako erakusten. Baina ez dugu ostopo bat bezala ikusi behar, ume bat da eta edozein ume bezala sentimenduak eta beharrizanak izango ditu.

Ume guztiak bezalaxe ezagutu behar dugu, berarekin nola lan egin ahal dugun jakiteko, lasai egon behar gara.

Ikusmen urritasuna duen ume batekin aritzen garenean, ikusi behar dugun lehenengo gauza urritasuna izango da. Orokorrean, bi mota daude: Alde batetik, guztiz itsuak diren pertsonak edo argi edo itzal bat ikusten duten pertsonak. Bestetik, ikusten dutenak baina gauzak handiturik eman behar zaie eta betaurrekoak funtseskoak izango dira.
Ume itsu batengan pentsatzen dugunean, gure burua momentu horretan ikusmenarik gabe imajinatzen dugu. Baina, jaoitzetik itsua den umea ez dauka guk eduki ahal dugun pertzepzioa. Beraiek txikitatik estimulu desberdinak lotzen joan dira hauei koherentzia eta esanahia eman arte. Bestetik, ikusmen gutxiko pertsonak errealitatea deformartuta, urrutiko gauza bat bezala ikusiko dute.

Haur hezkuntzako umeek, jakintzaren oinarriak berenganatuz doaz. Ikusten duen ume batek, gauzak ezagutu ahal ditu ikusmenaren bitartez harreman zuzena eduki barik, baina ikusmen urritasuna duen ume batek harremanetan ez bada jartzen bere inguruarekin, egongo ez balitz bezala izango da.
Gaur egun, ordenagailuak edo teknologia berriak urritasunak dituzte umeentzako oso baliogarriak dira. Besteek egiten dituzten gauzak beraiek egiteko balio zaizkie, holan, eskolako porrota ekiditzen dugu. Nahiz eta, pantaila ez ikusi, lan egiteko, jolasteko eta komunikatzeko tresna bat da. Oso ondo dagoen joku interaktibo bat "La pulga leocadia" da.

Argi eduki behar duguna da; ikusmen urritasuna duen ume batek, ez dela tontoa, ez alferra. Beraz, besteek egiten dituzten gauzak egin dezakete baldin eta berarentzako egokiak diren tresnak eskuragarri jartzen badizkiogu.


Bukatzeko, aholku batzuk jarriko ditut ume hauei lagundu ahal izateko:
-Lehenik eta behin, ez diogu beldurrik eduki behar. Lehenengo ume bezala ikusi behar dugu eta geroago beharrizanak dituen ume bat bezala. Pentsatu behar dugu, seguruenik berak guk baino beldur bera edo gehiago edukiko duela.


- Material edo tresneriari ere, ez diogu beldurrik izan behar, umearentzako baliogarria izateko konponbide bat egongo delako.


- Gauzak lehenengo azaldu behar zaizkio, zer diren, zertarako balio duten... Gogoratu, besteentzako ezaguna izan daitekeen objetu bat berarentzako ezezagunza izan daitekeela.


- Denbora gutxian ez dugu emaitz handirik espero behar. Gozatu behar dugu irakasten ari garenari buruz, holan, berak ere gozatuko du.


- Ariketa errezenatik hasi, gauzak ondo egin dezakeela ikus dezan.


- Bera ez dagoenean bere buruan jarri baina berarekin zaudenean, utsi berari sentimenduak adierazten.


- Ez jakintzaren aurrean ez izan beldurrik, beste irakasleei galdetu.


- Zailtasunen aurrean pazientzia eduki.


- Azkenik, gure helburua umea autonomoa izatea da, beraz ez diogu gauzak emanak eman behar. Berak gauzak bakarrik nola egiten diren jakin behar du.

Informazio gehiago eta zehatzagoa aurkitu ahal duzue web orri honetan:
http://observatorio.cnice.mec.es/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=322

hiperaktibitatea

Hiperaktibitatea: Umeak geldi egoteko, adi egoteko eta gauzei harreta jartzeko duen ezintasuna da eta bizkorregi erantzuten duen pertsona da. Hiru ezaugarri orokorrak dituzte:
Fetuan nabaritzen da portaera urduria duela, 9-10 hilabetekin ibiltzen da eta txikitatik amarenganako jarrera aurkakoa da. Sintoma nagusiak umea 7 urte bete baino lehen agertzen dira.

1902 an lehenengo deskribapena egin zen Still-en eskutik. Ume hiperaktibo baten ezaugarriak adinaren arabera hurrengoak dira:
0-2 urte bitartean: Deskargak edukitzea eta esnatzea, hau da, lo jarraia ez edukitzea, janorduan loaldiak edukitzea eta ikaratuta esnatzen dira.
Normalak izaten diren laztanetan edo umea zaintzerakoan erresistentzia adieraztea, soinuen aurrean haserrekortasuna erakusten dute.

2-3 urte bitartean, ahozko hizkuntzan, atzerapenak izatea, gehiegizko ekintza motorea izatea, arriskuaren kontzientzia ez edukitzea eta istripuak izatea normala izaten da.

4-5 urteentan, gizartean moldatzerakoan zailtasunak edukitzea, desobedientzia eta arauak jarraitzeko zailtsunak izatea dira ohiko ezaugarriak.

6 urtetik aurrera, erasokorra izatea, adintasuna galtzea, eskolako porrota izatea, izaera antisoziala edukitzea eta gizartean moldatzeko zailtsunak izatea dira ezaugarri nagusienak.

Haur hezkuntzako hiperaktibitatea nahiko normala izaten da % 3ari dagokio. Mutilen kopurua neskena baino handiagoa izaten da. Hiperaktibitatearen kausa burmuineko disfuntzio txiki batengatik izaten da. Horregatik, ikusitako ezaugarriak datozte.

TRATAMENDUA:
Frogatu egin da anfetaminak emaitz positiboak ekarri egin dituela, eragingarriekin umea adi egon daiteke. Bestetik, psikoterapeuta batekin izaera lantzen dute, bai familiarekiko, bai gizartearekiko, agresibitate hori kentzeko.
Sendabide kognitiboan, umeak eskolako zailtasunetan, adibidez, hizkuntzan, laguntza bat ematen zaio.
Tratemendu guzti hauek, egiten direnak dira, baina kasuaren arabera batzuk erabiltzen dira edo ez. Beraz, banakako tratamendua dauka.

Aipatu beharra dago, espezialistak froga determinatzaile batzuk dituztela ume batek hiperaktibitatea duen jakiteko, PETen bitartez egiten dute (tomografia de emisiones de positones) Honekin, umearen arazoak aurkitzen dira eta hauen kontra jokatzeko pertsona bakoitzak behar duen tratamendu hoberena ematea du helburu.
Aurrerapauso handia izan da, gainera Bilboko ospitalean Petrekin egin den esperimentazioan, ikusi egin da, ume hiperaktiboak burmuina pixkat txikiagoa dutela, konkretuki %3 a.
Honekin frogatzen dute, ezgaitasun bat dela eta sendatu behar dena, ez urteekin pasatzen den gauza bat, askok petsatzen duten bezalaxe.

Gai honi buruz informazio interesgarria aurkitu ahal duzuen web honetan.

ez gaitasun motorea

Aldez aurretik, ezgaitasun motorea daukan ume batekin lan edo harremanetan jarriko garenean jakin behar dugu pertsona horrek pasatzen ari dena oso zaila dela eta maila psikologikoari garrantzi handia eman behar diogu.
Ezgaitasun bat duen pertsona baten ebaluazioa egiten dugunean, ez dugu kontuan hartu behar dituen ezgaitasunak, baizik eta, bere gaitasunak.
Honelako kasu baten aurrean gaudenean, pertsona eta familia ezagutu behar dugu, argi uzteko guk egingo dugun lana zein izango den, hau da, familia orientatu. Gainera, familiarekin harreman zuzena izatea oso garrantzitsua da umearen garapenerako. Familiak asko lagunduko digu, beraiek izango dira umeari buruzko informazio zehatzena eman ahal digutenak, baina komenigarria izango litzateke osasun informazioa edukitzea, bai fisikoki, bai psikologikoki.
Ez gaitasun motorea duten haurrekin, lortu nahi ditugun helburuak hurrengoak izango litzateke:
- Bere izaera soziala izatea.
- Ahal den autonomia maila lortzea.
- Higienea.
- Besteekin harremanetan jartzea.
- Baiezkorrak diren izaera hartzea ez ezkorrak.
- Azkenik, ahal den zoriontsuen izatea.

Egin beharreko gauza bat da; beti gauzak modu errealista batean begiratu, batez ere, umea eta familiak esperantza faltsuak ez izateko.
Gai hau aukeratu izan dut, orain dela egun batzuk irakurri nuelako artikulu bat, non, Andaluziako ume batek deskriminatuta izan zela ezgaitasun motore bat izategatik.
Umea behar batzuk ditu eta gelan dago altzairu bat izango balitz bezala, inolako laguntzarik gabe.
Egoera hau salatzeko idazten ari naiz. Zeren, tristeena da, ez dela egoera bakarra, leku guztietan ikusi ahal dugun egoera da.
Horregatik, honekin gutxi gorabehera irakasleak izango garenean ze jarrera mota edukiko behar dugun azaltzea izan da nire helburua, batez ere, errespetua edukitzea, mesedez!!

Hona hemen madrilen eginiko bidio bat ezgaitasun motoreari buruz: