eskolaren porrota

Eskolaren porrota ematen da ume batek bere adina eta maila pedagogikorako espero den maila betetzen ez duenean.

Eskolaren porrota, hainbat kausagatik eman ahal da. Alde batetik, gaixotasun edo ezgaitasunengatik izan daiteke. Dislexia, hiperaktibitatea, diabetesa, epilepsia, bihotzeko gaixotasunak, gaixotasun genetikoak... honen adibideak dira. Tartamutua, estrobismoa, herrentasuna edo lodia izategatik umeari zirikatu ahal diote, hau umearen etekinean eragina izango du.

Bestetik, %30-50-ren eskolen porrota gai emozionalengatik izaten da, beheraldiak, antsietatea, autoestima baxua, psikosia edo neurosiaengatik.

Familia paper garrantzitsu bat hartzen du, honen eragina ezinbestekoa da umearen garapenerako. Jaiotzak, heriotzak eta hezkuntzak eragina izango dute umerarengan eta askotan umeari berri honetara moldatzea asko kostatuko zaio.

Gurasoen heziketa modua, oso inportantea da, bai disziplina gehiegizkoa bada, bai umearenganako espektatibak behar baino handiagoak badira, umea galeraziko da, intseguritatea sentituz. Ez dugu ahaztu behar, gurasoek gehiegi babesten badituzte edo umeari denbora gutxi ematen badiote, honek ere eragina izango duela haurrarengan.

Eskolaren porrota 4 motatazkoa izan daiteke:

a) Lehenengoak: Umearen lehenengo eskola urtetan eskolaren porrota ematen denean, orokorrean, umearen garapenean zailtasunak ematen direlako izaten da. Garapenaren arabera, eskol porrotaren oinarria izango da edo aurrerago konponduko den zerbait.

b) Bigarrenak: Urteetan zehar, eskolako emaitz oso onak izan ezkero arazoak agertzen direnean, gehienetan, umea aldatu egin delako, bai nerabezaroagatik, bai zerbait gertatu zaiolako izaten da.

c) Zirkustantziala: Porrota denboraldi batean ematen da gauza konkretu bategatik eta hau zein den jakin behar dugu umeari lagundu ahal izateko.

d) Ohikoa: Betidanik izan du eskolako porrota. Hau, atzerapen bat eman delako, bai hizkuntzan,bai psikomotrizitatean, bai irakurmenean, bai idazmenean...izaten da.

Eskolako porrota ekiditu ahal izateko zenbait aholku:

-Umearari maitasuna adierazi baina ez bere emaitzengatik, baizik eta bere izaeragatik.

-Erabakiak hartzeko aukera eman behar zaio eta bere adinarako erantzukizunak eman behar zaio.

-Beste ikaskideekiko konparaketak ekiditu.

-Konfiantza eman, berak bere burua goranzteko.

- Akatsak normalak direla irakatzi behar diegu. Garrantzitsuena, pentsatzea, sailatzea, baliabideak bilatzea izango da.

- Irakurmena txikitatik aurkeztu behar diogu, adibidez, joku bezala.

-Arrakasten aurrean adi egon behar gara umea motibatzeko.

-Azken batean umea bere burua maitatzea, onetsi, seguru sentitzea eta zoriontsua izatea izango da gure helburua.

ikusmen eza

ume itsuen orkestra

Gero eta, lege, pretakuntza eta material gehiago dugu. Magisteritzako eskolak gero eta osatuagoak daude, baina eskolak gehienetan ez daude prestaturik ezgaitasun bat duen umeekin aritzea.
Irakasle moduan aritzen zarenean eta ezgaitasun bat duen ume bat zure klasera etorriko dela jakiterakoan lehenego erantzuna beldurrezkoa izaten da. Jakingo dut ume horren beharrizanak asetzen?
Hau gertatzen da, eskolan, ume hauekin nola lan egin behar dugun ez digutelako erakusten. Baina ez dugu ostopo bat bezala ikusi behar, ume bat da eta edozein ume bezala sentimenduak eta beharrizanak izango ditu.

Ume guztiak bezalaxe ezagutu behar dugu, berarekin nola lan egin ahal dugun jakiteko, lasai egon behar gara.

Ikusmen urritasuna duen ume batekin aritzen garenean, ikusi behar dugun lehenengo gauza urritasuna izango da. Orokorrean, bi mota daude: Alde batetik, guztiz itsuak diren pertsonak edo argi edo itzal bat ikusten duten pertsonak. Bestetik, ikusten dutenak baina gauzak handiturik eman behar zaie eta betaurrekoak funtseskoak izango dira.
Ume itsu batengan pentsatzen dugunean, gure burua momentu horretan ikusmenarik gabe imajinatzen dugu. Baina, jaoitzetik itsua den umea ez dauka guk eduki ahal dugun pertzepzioa. Beraiek txikitatik estimulu desberdinak lotzen joan dira hauei koherentzia eta esanahia eman arte. Bestetik, ikusmen gutxiko pertsonak errealitatea deformartuta, urrutiko gauza bat bezala ikusiko dute.

Haur hezkuntzako umeek, jakintzaren oinarriak berenganatuz doaz. Ikusten duen ume batek, gauzak ezagutu ahal ditu ikusmenaren bitartez harreman zuzena eduki barik, baina ikusmen urritasuna duen ume batek harremanetan ez bada jartzen bere inguruarekin, egongo ez balitz bezala izango da.
Gaur egun, ordenagailuak edo teknologia berriak urritasunak dituzte umeentzako oso baliogarriak dira. Besteek egiten dituzten gauzak beraiek egiteko balio zaizkie, holan, eskolako porrota ekiditzen dugu. Nahiz eta, pantaila ez ikusi, lan egiteko, jolasteko eta komunikatzeko tresna bat da. Oso ondo dagoen joku interaktibo bat "La pulga leocadia" da.

Argi eduki behar duguna da; ikusmen urritasuna duen ume batek, ez dela tontoa, ez alferra. Beraz, besteek egiten dituzten gauzak egin dezakete baldin eta berarentzako egokiak diren tresnak eskuragarri jartzen badizkiogu.


Bukatzeko, aholku batzuk jarriko ditut ume hauei lagundu ahal izateko:
-Lehenik eta behin, ez diogu beldurrik eduki behar. Lehenengo ume bezala ikusi behar dugu eta geroago beharrizanak dituen ume bat bezala. Pentsatu behar dugu, seguruenik berak guk baino beldur bera edo gehiago edukiko duela.


- Material edo tresneriari ere, ez diogu beldurrik izan behar, umearentzako baliogarria izateko konponbide bat egongo delako.


- Gauzak lehenengo azaldu behar zaizkio, zer diren, zertarako balio duten... Gogoratu, besteentzako ezaguna izan daitekeen objetu bat berarentzako ezezagunza izan daitekeela.


- Denbora gutxian ez dugu emaitz handirik espero behar. Gozatu behar dugu irakasten ari garenari buruz, holan, berak ere gozatuko du.


- Ariketa errezenatik hasi, gauzak ondo egin dezakeela ikus dezan.


- Bera ez dagoenean bere buruan jarri baina berarekin zaudenean, utsi berari sentimenduak adierazten.


- Ez jakintzaren aurrean ez izan beldurrik, beste irakasleei galdetu.


- Zailtasunen aurrean pazientzia eduki.


- Azkenik, gure helburua umea autonomoa izatea da, beraz ez diogu gauzak emanak eman behar. Berak gauzak bakarrik nola egiten diren jakin behar du.

Informazio gehiago eta zehatzagoa aurkitu ahal duzue web orri honetan:
http://observatorio.cnice.mec.es/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=322

hiperaktibitatea

Hiperaktibitatea: Umeak geldi egoteko, adi egoteko eta gauzei harreta jartzeko duen ezintasuna da eta bizkorregi erantzuten duen pertsona da. Hiru ezaugarri orokorrak dituzte:
Fetuan nabaritzen da portaera urduria duela, 9-10 hilabetekin ibiltzen da eta txikitatik amarenganako jarrera aurkakoa da. Sintoma nagusiak umea 7 urte bete baino lehen agertzen dira.

1902 an lehenengo deskribapena egin zen Still-en eskutik. Ume hiperaktibo baten ezaugarriak adinaren arabera hurrengoak dira:
0-2 urte bitartean: Deskargak edukitzea eta esnatzea, hau da, lo jarraia ez edukitzea, janorduan loaldiak edukitzea eta ikaratuta esnatzen dira.
Normalak izaten diren laztanetan edo umea zaintzerakoan erresistentzia adieraztea, soinuen aurrean haserrekortasuna erakusten dute.

2-3 urte bitartean, ahozko hizkuntzan, atzerapenak izatea, gehiegizko ekintza motorea izatea, arriskuaren kontzientzia ez edukitzea eta istripuak izatea normala izaten da.

4-5 urteentan, gizartean moldatzerakoan zailtasunak edukitzea, desobedientzia eta arauak jarraitzeko zailtsunak izatea dira ohiko ezaugarriak.

6 urtetik aurrera, erasokorra izatea, adintasuna galtzea, eskolako porrota izatea, izaera antisoziala edukitzea eta gizartean moldatzeko zailtsunak izatea dira ezaugarri nagusienak.

Haur hezkuntzako hiperaktibitatea nahiko normala izaten da % 3ari dagokio. Mutilen kopurua neskena baino handiagoa izaten da. Hiperaktibitatearen kausa burmuineko disfuntzio txiki batengatik izaten da. Horregatik, ikusitako ezaugarriak datozte.

TRATAMENDUA:
Frogatu egin da anfetaminak emaitz positiboak ekarri egin dituela, eragingarriekin umea adi egon daiteke. Bestetik, psikoterapeuta batekin izaera lantzen dute, bai familiarekiko, bai gizartearekiko, agresibitate hori kentzeko.
Sendabide kognitiboan, umeak eskolako zailtasunetan, adibidez, hizkuntzan, laguntza bat ematen zaio.
Tratemendu guzti hauek, egiten direnak dira, baina kasuaren arabera batzuk erabiltzen dira edo ez. Beraz, banakako tratamendua dauka.

Aipatu beharra dago, espezialistak froga determinatzaile batzuk dituztela ume batek hiperaktibitatea duen jakiteko, PETen bitartez egiten dute (tomografia de emisiones de positones) Honekin, umearen arazoak aurkitzen dira eta hauen kontra jokatzeko pertsona bakoitzak behar duen tratamendu hoberena ematea du helburu.
Aurrerapauso handia izan da, gainera Bilboko ospitalean Petrekin egin den esperimentazioan, ikusi egin da, ume hiperaktiboak burmuina pixkat txikiagoa dutela, konkretuki %3 a.
Honekin frogatzen dute, ezgaitasun bat dela eta sendatu behar dena, ez urteekin pasatzen den gauza bat, askok petsatzen duten bezalaxe.

Gai honi buruz informazio interesgarria aurkitu ahal duzuen web honetan.

ez gaitasun motorea

Aldez aurretik, ezgaitasun motorea daukan ume batekin lan edo harremanetan jarriko garenean jakin behar dugu pertsona horrek pasatzen ari dena oso zaila dela eta maila psikologikoari garrantzi handia eman behar diogu.
Ezgaitasun bat duen pertsona baten ebaluazioa egiten dugunean, ez dugu kontuan hartu behar dituen ezgaitasunak, baizik eta, bere gaitasunak.
Honelako kasu baten aurrean gaudenean, pertsona eta familia ezagutu behar dugu, argi uzteko guk egingo dugun lana zein izango den, hau da, familia orientatu. Gainera, familiarekin harreman zuzena izatea oso garrantzitsua da umearen garapenerako. Familiak asko lagunduko digu, beraiek izango dira umeari buruzko informazio zehatzena eman ahal digutenak, baina komenigarria izango litzateke osasun informazioa edukitzea, bai fisikoki, bai psikologikoki.
Ez gaitasun motorea duten haurrekin, lortu nahi ditugun helburuak hurrengoak izango litzateke:
- Bere izaera soziala izatea.
- Ahal den autonomia maila lortzea.
- Higienea.
- Besteekin harremanetan jartzea.
- Baiezkorrak diren izaera hartzea ez ezkorrak.
- Azkenik, ahal den zoriontsuen izatea.

Egin beharreko gauza bat da; beti gauzak modu errealista batean begiratu, batez ere, umea eta familiak esperantza faltsuak ez izateko.
Gai hau aukeratu izan dut, orain dela egun batzuk irakurri nuelako artikulu bat, non, Andaluziako ume batek deskriminatuta izan zela ezgaitasun motore bat izategatik.
Umea behar batzuk ditu eta gelan dago altzairu bat izango balitz bezala, inolako laguntzarik gabe.
Egoera hau salatzeko idazten ari naiz. Zeren, tristeena da, ez dela egoera bakarra, leku guztietan ikusi ahal dugun egoera da.
Horregatik, honekin gutxi gorabehera irakasleak izango garenean ze jarrera mota edukiko behar dugun azaltzea izan da nire helburua, batez ere, errespetua edukitzea, mesedez!!

Hona hemen madrilen eginiko bidio bat ezgaitasun motoreari buruz:

ENTZUMENAREN TESTA

Aurreko artikulu batean, entzumenezko arazoei buruz hitzegin genuen, eta hauetaz, lehenbailehen konturatzea garrantzi handia zeukala, horretarako hurrengo informazioa baliogarria izan dadila espero dut.

Entzumenezko arazoak ez dira argiak izango 12-18 hilabeterarte, suposatzen denean umeak bere lehenengo hitzak esaten hasi behar den momentuan.
Askotan, ume txikietan arazo hau antzematea zaila izaten da, gehienetan bere inguruari erantzuten diote ikusmena eta ukimenaren bitartez. Horrekin, entzumenaren arazoa izkutatzea lortzen dute.

Beraz, lehen bailehen arazo hau aurkitu ahal izateko, gurasoek erantzun ahal duten test batekin baliatu naiz.

0-4 hilabete bitartean:
a) Zure haurtxoak izutu egiten da soinu gogor bat entzutean ( txakur baten saunka, ohiuak, txaloak...) ?
b) Zure haurtxoa soinu gabeko logela batean lo egiterakoan, soinuak edo abotsak entzuterakoan esnatzen edo mugitu egiten da?
c) Haurtxoa negarrez badago, lasaitu egiten da zure abotsa entzuterakoan edo musikaren bitartez?
d) 3-4 hilabete bitartean, haurra burua edo begiak mugitzen ditu soinua dagoen lekura?
e) Haurtxoa bere amaren abotsa besteetatik desberdintzen du?

4-8 hilabete bitatean:
a) Soinuen aurrean begiak eta burua mugitzen du?
b) Soinu gabeko gela batean, aurpegiko adierazpena ikusten zaio edo begiak zabaltzen ditu zerbait entzuterakoan?
c) Gustokoak ditu soinuak ateratzen dituzten jostailu eta objetuak?
d) 6 hilabeterekin ahoaren soinuak egiten ditu jendeak hitzegiten dionean?
e) 6 hiabetekin zezeltzerakoan (balbuceo) 4 soinu desberdin egiten ditu?

8-12 hilabete bitartean:
a) Haurtxoa azkar eta zuzen buelta ematen da objetu batek soinua ateratzerakoan, bere izena entzuterakoan...?
b) Haurtxoaren abotsa igo eta jaitsi egiten da zezeltzeakoan?
c) B, p, g, m-ren soinuak egiten ditu?
d) Haurtxoak musika gustokoa duela dirudi, mugitzen edo abesten duelako?
e) EZ hitza ulertzen du?

Test honen antzekoa, medikuek erabiltzen dute orokorrean ume baten entzumenezko arazoak ikusi ahal izateko. Nire helburua zen; noizbaiten ume baten aurrean nolabaiteko zalantzak badituzue entzumenaren aldetik, test hau eginez, zuen kexka kendu ahal izatea. Horretarako, galdera guztietatik , 1-2 galderen erantzuna ez izaten bada medikura joatea komentatzera izango litzateke komenigarriena, badaezpada. Test orokor bat da beraz nahiz eta nahiko fidegarria izan, hutsak ere izan ahal ditu.

ENTZUMENAREN GAIGABEZIA

1000 jaioberrietatik hiruzpalau entzumenezko ezgaitasun larriak izaten dituzte. Honen eragileak zenbait izan daitezke. Alde batetik, kasu guztietatik erdien eragilea gutxi gorabehera genetikoa izaten da.
Entzumenaren galkuntza herentziazkoa izatean, ez du esan nahi gurasoek entzumen ezgaitasuna izatea, zeren, %90 guraso entzuleetatik jaiotzen dira, beste familiarteko batetik heredatzen dute. Gurasoek, soilik, geneen eramatzaileak dira.

%20-30 kasuetan, ezezeguna izaten da entzumenaren galkuntza.
Haurdunaldiko gaixotasunak % 5-10 rreko kasuak azaltzen dizkigute. Hauen artean, zoldurak, errubeola, zitomegalobirusa, herpesa, sifilisa, toxinak kontsumitzea izaten da gaigabezi honen eragilea. Haur goiztiarretan, arriskua handiagoa da.
Umea jaio ondorengo urteotan, kontuz ibili behar da. Urte hauetan, buruan traumak edo infekzioak izatea, adibidez, meningitisa, elgorria edo baricela, betiko entzumena galtzea sortu dezakete.
Adi egon behar da, zeren, zenbait botika arazo honen eragileak ere dira, adibidez estreptomizina eta honen eratorriak.

Askotan, ez zaio garrantzi handirik ematen otitisari baina, nahiz eta, askotan infekzio ahul bat izatea, denboralki edo betirako galdu daiteke entzumen zati bat, ondo sendatzen ez bada.

Haurtxoaren entzumenaren defizita antzematea zaila izaten da. Kasu gehienetan, gurasoek izaten dira arazo hau ikusten duten lehenengoak, %10 pediatrak izaten dira eta % 15 a beste osasun zerbitzu batzuk izaten dira.

Umearen garapenaerako, zailtasun hau, ahal den lasterren nabaritzea oso garrantzitsua da.

Espero dut entzumen gaigabeziari buruz zertzobait gauzak azaldu izana eta honekin informazio gehiago edukitzea, praktiketan gaiari buruz liburu oso interesgarri bat zegoela komentatu zidaten "Alumnado con grave discapacidad auditiva en Educación Infantil y Primaria".

HIZKUNTZAREN ATZERAPENA

Ikusten badugu ume batek bere adineko ume gehienak bezala hitzegiten ez duela, hasi ahal gara pentsatzen, ume horrek hizkuntzaren atzerapen bat duela, baina beste ezaugarri batzuk izan behar ditugu kontuan.

Alde batetik, 12-15 hilabete bitartean hitz sinpleak esaten ez baditu.
Bestetik, zenbait hitz sinple ulertzen ez baditu, adibidez, EZ edo GELDI 18 hilabetekin.
Azkenik, hiru urte bete dituen ume batek, esaldi laburrekin hitzegiteko gai ez denean edo 4-5 urterekin historia sinple bat adierazteko gai ez denean hizkuntzan atzerapen bat duen haur baten aurrean kokatzen gara.

Hizkuntzaren atzerapenaren eragilea, zenbait izan daitezke, haurrak ondo ez entzutea, garapen geldoa izatea eta adimenean atzerapen bat izatea, eragile arruntenak izaten dira.
Bikiak izatea, gizarte harremanetan parte ez hartzea, autismoa, haurrak hitzegin ez badu nahi edo burmuinean paralisi bat edukitzea izan ahal dira atzerapenaren beste kausa batzuk.

Aipatu behar da, kasu batzuetan, umea elebiduna bada, hau da, etxean bi hizkuntza hitzegiten direnean, hizkuntzaren jabekuntza motelagoa izan daiteke, burmuina lan gehiago egin behar duelako.

Hizkuntzan atzerapen bat duela antzematen dugunean, ez gara larritu behar, askotan ez da beharrezkoa tratamendu bat jartzea, ume batzuk beste batzuk baino denbora gehiago behar dute hitzegiten hasteko baina hori ez du esan nahi atzeratuak daudenik.

Arazoa larriagoa bihurtzen bada, hartu ahal den erantzuna terapeuta batengana joatea tratamendu bat jartzeko izango da. Mediku honek, haurrari lagundu ahal dio hobeto eta gehiago hitzegitera eta baita umeak ikas dezan besteak entzutea edo besteen ezpainak irakurtzen.
Bestetik, psikologoak, audiologoak, gizarte langileak.. ere lagundu ahal diote.

DEPRESIOA HAUR HEZKUNTZAN

Nahiz eta umeak deprimituak egotea arraro iruditzea, batzutan agertzen den sintoma bat izaten da eta askotan honetaz ez gara konturatzen. Lehen existitzen ez zen zerbait pentsatzen zen beraz bere historia badauka.

Beheraldiaren eragilea batzutan osasun arazo batengatik izan daiteke. Horregatik, medikura joatea egoera iruzkitzera komenigarria izango litzateke.
Umeari zer gertatzen zaion ez dakigunean eta eroaldi bat edukitzea burutik pasatzen ez zaigunean, harreta prestatu behar diegu hurrengo ezaugarriei, beheraldi bat duen ala ez jakiteko.
Goxea ez edukitzea eta honen ondorioaz, pisua galtzea edo nabaritzean jolasterakoan ez duela gozatzen sintoma bat da.
Bestetik, intseguritate falta izaten dute, gauzak ondo egiten ez dakitelaren sentsazioa edukitzen dute. Horregatik, normalean eskolara joatea ez dute gogoko eta eguneroko bizitzan egiten diren ekintzetan interesa galtzen dute. Aldi berean, gehiago lo egiten dute inolako arrazoirik gabe.
Buruko edo sabelako mina izatea beste ezaugarri bat da.
Ezaugarri hauek ez dira zertan elkarrekin eman behar, baina astetan zehar errepikatzen badira depresioaren sintomak izango dira.

Haurrak beheraldia edukitzearen arrazoiak hurrengoak izan daitezke:

a) Familia leku berri batera bizitzera joatea.
b) Eskola berri batera aldatzea.
c) Animali edo familiako kide baten heriotza.
d) Familiako norbaitek oso gaixorik egotea.
e) Umeak aldaketa hormonaletatik pasatzea (nerabezaroa).

Haurrak etsita dagoela jakin ondoren, laguntza eskeini behar diogu. Zenbait botika daude honen kontra jokatzeko. Baina, soilik haru behar dira medikuek esan baldin badute eta kontrol batekin. Bestetik, emaitz onak ematen duena, psikologo edo terapeuta batekin hitz egitea sentitzen ari garenari buruz izaten da.
Laguntza askotan ez da soilik umearentzako baizik eta familiak ere parte hartu behar du nola jokatu behar duen jakiteko eta egoera ulertarazteko.

Hona hemen gaiari buruzko elkarrizketa bat:

AUTISMOARI BURUZKO AZTERKETA BAT

Aurreko artikuluan autismoari buruz hitz egin dugu, autismoa zer den, ezaugarriak, kausak...
Baina orain dela aste bat, artikulu oso interesgarri bat irakurri nuen, non, jaiotzerakoan autismoa antzeman daitekelari buruzko ikerketa bat egin dute. Salamankako unibertsitatean, hezkuntzako fakultateak, ikerketa bat egin du. Ricardo Canal izan da honen koordinatzailea.

Ikerketa honen bitartez, lortu egin dute bost-sei hilabete dituzten umeetan autismoaren patologia aurkitzea.
Esperientzia, Zamoran eta Salamankako pediatrekin eraman da aurrera eta erantzun oso baiezkorrak izan ditu, honen finantziaketa 6000 eurokoa izan da.

Metodoa, test bat da 23 galderaz osatua. Galdera hauen bitartez, pediatrak kontsultaren erdi ordu batean jakin ahal du ume horrek duena autismoa den ala ez.
Orain arte, oso zaila zen diagonostikoa egitea eta oso garrantzitzua zen lehenbailen gaixotasuna detektatzea.
Inkesta martxan jarri denetik, aurkitu diren kasuak gehiago izan dira, horrela, tratamendua hasieratik jarri daiteke beraien komunikazio arazoa konpondu ahal izateko besteen artean.

Salamankan eman den aurrerakuntza oso handia izan da. Orain arte ia ezezagunza zen transtorno hau. Gainera, informazio honekin ateak zabalik usten ditu autismoari buruzko ikerketa gehiago egiteko eta sendagail bat aurkitzeko.

Aurkikuntza hau oso garrantzitsua da ,bai, osasun mailan ,bai, hezkuntza mailan. Horregatik, berri hau zuekin konpartitzea garrantzitsua dela uste dut gainera baliogarri izatea espero dut.

Artikulua hemen aurkitu ahal duzue.


autismoaren ezaugarriak

AUTISMOA

Autismoa burmuinaren trastorno bat da.Pertsona hauek besteekin komunikatzeko zailtasunak izaten dituzte. Normalean,ez dute pertsonak begietara begiratzen, ez dute asko hitzegiten, jolasteko modua desberdina izaten da eta ekintzak behin eta berriro errepikatzen dituzte.
Autismoen ezaugarriak aldatu daitezke pertsonaren arabera. Haur batzuetan, txarragoak izaten dira. Orokorrean, autismoaren ezaugarriak hurrengoak dira:
- Ikusmen harremanak eta laztanak ekiditzen dituzte.
- Soinuei eta ahotsei ez diete erantzuten.
- Ez du hitzegiten edo hizkuntza ez du modu egokian erabiltzen.
- Aurrera eta atzerakako mugimenduak egiten ditu eta golpeak ematen dizkio bere buruari.
- Objetu baten zatiak zuzen begiratzen ditu.
- Gorputz lenguaia ez du ulertzen.
- Ordena eta errutina garrantzi handia dauka berarentzako.
- Bere aurpegia ez dauka adierazpenik eta abotsan tonu bera erabiltzen du.
- Arriskuari ez dio beldurrik eta bere buruari mina egiten dio.

Orokorrean autismoa antzematen dugu umea ibiltzen hasten denean,bere izaera arrunta ez dela ikusterakoan.
Autismoaren kasuak ez dira zehatzak. Batzuen ustez, genetikoa da. Besteen ustez, osasun arazoengatik edo umearen inguruneak sortu dezake.
Kasu gehienetan, autismoaren eragilea zein den ez da jakiten. Mutilak, neskak baino probabilitate gehiago dituzte.

Ume autista izatea ez du esan nahi atzerapen mentala izan behar duenik, haurraren arabera izango da. Batzuek gaitasun bereziak dituzte ,adibidez, matematikan.
Eskoletan dagoen jarrera, ume guztiak berdin tratatzea da, baina, hau ez da onuragarria. Ume bakoitzak deberdina da eta hezkuntza banakakoa izan beharko litzateke,ume bakoitzaren beharrei erantzun ahal izateko, hare gehiago, autismoa duten umeekin.
Eskoletan zenbait gauza egin beharko litzateke. Alde batetik, errutinak mantendu, ezuztekoak ez dituzte batere atsegin. Aldakuntzaren aurrean, lehendik ohitutzen joan behar dira.
Arauak, kontuz ezarri behar dira. Interesatzen zaizkion gaietatik irakasleak etekina atera behar du gauzak irakasteko.
Bestetik, ikusmen elementuei ondo erantzuten diote (ordutegi, eskema, lista,marrazki...) Hizkuntza zehatza eta sinplea izan behar da, umea nahastu ez dezan.
Irakaskuntza estrategia didaktikoak oso lagungarriak izan daitezke.
Oso garrantzitsua da, gela kanpoko eskolako langileak (gimnasia,ingeles,musika irakasleak, autobuseko gidaria...) umea eta trastornoa ezagutzea, umearen beharrizanei erantzun ahal izateko.
Azkenik, indarren borroka ekiditu behar da. Autoritatea ez dute ulertzen eta agindu bate aurrean, arroak eta burugogorrak jarriko dira. Horregatik, hau gertatu baino lehen gauzak lasaitzen jakin behar dugu.

Hona hemen gaiari buruzko bidio bat:

BULLYING

Bullying-a labur esanda, ikasleen artean beldutzea eta tratu txarrak ematea da.
Pertsona baten bizitza ifernu bihurtzea, ikastetxe guztietan ahulenen kontra etengabe jotzen zuen harroputza egotea, edota ia arlo guztietan ezberdina izateak ekartzen duen diskriminazioa ohiko egoerak dira eta askotan ikustezin bihurtzen zaizkigu.

Hala ere, portaera erasokor eta diskriminatzaile hauek oso ondorio larriak dituzte, bai jasaten dituztenengan eta baita eragiten dituztenengan ere, eta are gehiago adin txikikoak direnean, ondorio horiek bizitza osoan nabaritzen baitira.
Bullynga egoteko hurrrengo pausoak eman behar dira:
- Biktima bat egon behar da eta honeri erasotzaile bat oldartu behar dio.
- Bien arteko indarren artean desoreka bat egoten da.
- Behin eta berriro eta denbora luzean zehar akzio erasokorrak egotea.

Eskolako jazarpenean mota desberdinak daude:
a) Fisikoa: bultzakadak, ostikadak, hanka egitea...
b) Fisikoa ez dena: Alde batetik, irainak, telefono deiak, errumore faltsuak.., eta bestetik, alde batera uztea, gestu txarrak, mesprexua...

Bullyingaren edozein kasutan hiru partehartzaile egoten dira. Alde batetik, akosatzailea dugu, normalean fisikoki indartsuagoak direnak, antisozialak eta enpatiarik ez besteekiko.Hiru motatazkoa izan daiteke:
- Argia: Taldearen nagusia dena, bestei agintzen diena.
- Adimen gutxikoa: Autoestima nahiko baxua du eta biktimari zuzenki beldurtzen duena.
- Biktima-erasotzailea: Bera baino gazteagoak direnei erasotzen duen pertsona eta bera aldi berean besteengatik (ikaskideak, familia...)atakatua izaten da.

Bestetik, biktima dago eta bi mota daude:
- Pasiboa: Fisikoki ahula eta suguritate falta duena. Normalean, beheraldiak jazaten ditu, barnerakoia da eta lagunik gabe egoten da.
-Zirikatzailea: Bere izaera nahiko jasan ezina izaten da eta bere erantzunak gogorrak izaten dira.

Azkenego partehartzailea, ikuslea da. Hau, akosatzailearen gogorgarria; modu zuzenean ez dute parte hartze baina han egoten dira, askeak edo neutralak; ez dute parte hartu nahi eta aldezkariak; biktimaren alde egoten direnak.

Bullyingaren deskripzio labur bat egin ondoren eskolan egoera hau nola antzeman ahal den ikusiko dugu. Horrela, ekiditu ahal izateko.Buktima hurrengo ezaugarriak izango ditu:
-Eskolara ez joatea.
-Eskolako notetan beherakada bat somatzea.
-Apatia edo tristura.
-Lan taldeetan ikasle batek aukeratuta ez dagoela ikusterakoan.
-Bakardadea, beste ikasleekin harremanetan jartzen ez dela ikustea.
-Barreak edo esamesan egotea ikasle horrek hitzegiten duenean.
-Golpeekin edo zauriekin patiotik bueltatzen dela ikustean.
-Klasean parte hartzerakoan urduri jartzen bada.
-Izaten dituen eztabaidak beti ikasle berdinekin izaten bada.

Erasotzailearen izaera berriz, honako ezaugarriak ditu:
-Arauak ez betetzea.
-Besteak zirikatzea.
-Izaera erasotzailea izatea.
-Harroa eta menperatzaile izatea ikasleekiko.
-Bakarmena ez eskatzea, beraien izaeraren erantzukizuna ez onartzea.
-Beraien izaeraz harro egotea.

Ikusten dugunez, arazo hau ez da erraza antzematea ezta honen kontra jokatzea horregatik laguntza behar baduzue web orri honetan aurkitu ahal duzue.

Dislexia

Eskolan arazoak dituzten umeen gurasoek arduratzea normal da. Ardura hori, Eskolan gainbehera bat egoteagatik edo gauza askorengatik izan daiteke, baina sortzen diren arazoetatik bat dislexia edo adimenaren defizita da.
Arazo hau duten umeek, normalean, hasieran, ume argiak izaten dira. Beraien portaera etxean, egokia izaten da. Baina klasea aurrera doan heinean pixkanaka atzeratutak geratzen diren umeak izaten dira.
Gainera, ume batzuek geldi egoteko zailtasunak dituzte. Adimenaren defizita %15 umei gertatzen zaie.
Ikusi egin da arazo honen eragilea sistema nerbiosoan zailtasun bat edukitzean ematen dela.

Honen aurrean, tratamendu dago eta ez da arazo serioa baldin eta denborarekin hartzen baldin bada. Gurasoek zein irakasleek ezagutu behar dituzte zeintzuk diren arazo honen ezaugarriak:
- Adi egoterakoan zailtasunak izatea.
- Momentuan esandakoa gogoratzeko zailtsasunak izatea.
- Eskolan beherakadak izatea, gehienetan irakurmen, idazmen eta matematika arloetan.
- Zailtasunak izatea ezkerra eta eskuma ezberdintzerakoan. Adibidez 25 eta 52 nahastea edo b eta d.
- Koordinatzerakoan, arazoak izatea (ibiltzerakoan,kiroletan...)
- Eskolako notak, liburuak, materiala...apropox galtzea.
- Denboraren kontzeptuak ezin ditu ikasi, gaur, atzo eta bihar nahasten ditu.

Arazo honen aurrean artu ahal dugun erantzuna:
- Umeari berarekiko interesa dugula adieraztea, berak irakasleen erantzunen aurrean intseguritatea bait dauka.
- Ebaluazioan, umearen hasierako mailarekin egin behar dugu konparaketa, ez beste -umeekin.Gai batzuetan, laguntza gehiago behar du eta eman behar diogu.
- Ahal den neurrian banakako arreta eman behar zaio, berak jakitea ulertzen ez duenaren aurrean galdetu ahal duela.
- Askotan ariketak ez ditu ulertuko eta ulertzen dituela ikusi behar dugu. Gaia zatitan banandu eta pausoz pauso azalduz joan.
- Berria den informazioa behin eta berriro errepikatu.
- Teknika berri baten aurrean praktika gehiago behar du.
- Laguntza behar du kontzeptu berriak lehenengoko esperientzekin erlazionatzeko
- Denbora eman behar zaio, pentsatzeko, lana bukatzeko...
- Irakurtzerakoan, bere mailako liburuak irakurri behar ditu
- Testu idatzi baten aurrean, errore guztiak ez dira azpimarratu behar. Bakarrik, momentuan latzen ari garenak.
- Posible bada ahozko azterketak egitea.
- Beste ikasleak baino asko gehiago nekatzen da, beraz, etxeko lanak egitea gehiago kostatzen zaie, laburragoak jarriko diegu.
- Ezinbestekoa da lan ona goranztea umea motibatzeko.
- Klasean parte hartzeko aukerak eman behar zaio. Altuan irakurri ez badu nahi ez dugu behartu behar.
- Ikasteko aukera ematea baliabide didaktiko ezberdinekin, berarentzako lagungarriak izan ahal direnak.

Oso garrantzitsua da edozen irakasle dislexiari buruzko oinarrizko kontzeptu batzuk edukitzea. Modu honetan eskolako arazo asko ekidituko genituzkelako.

Down sindromea

Down sindromea duten umeen kontzertu bat

Down sindromearen izena, Jonh Cargdon Hagdon Down-engatik daukagu. Berak izan zen sindrome hau aurkitu zuen lehenego pertsona baina inoiz ez zuen sindoromearen zergatia jakin. 1958an Jerome Lejeune deskubritu zuen sindrome honen zergatia. Gorputzeko zeluletan soberan dagoen kromosoma batengatik hain zuzen ere. Giza gorputzean, 10 bilioi zelula ditugu eta zelula bakoitzaren muinean 46 kromosoma biltzen dira, 23 bikote. 21 parean bi kromosoma egon beharrean 3 daudenean (bera, 47 kromosoma daudenean) sortzen da.
Down sindormea definitu zenetik guar egun arte 100 urte baino gehiago pasa dira, baina oraindik ez da sendatzeko baliabiderik aurkitu. Esan beharra dago, aurrerapauso asko izan direla azkenengo 10 urteotan eta orain gaixotasunari buruzko infomazio gehiago daukagula.
Ama gero eta nagusiago izan ezkero haurrak sindromea izateko aukera gehiago izango du.

Aurrerapauso asko eman dira. Osasun arloan, egiten zaien osasun jarraipenari esker, ikusmen arazoak antzematen dira. Haien ezaugarri bat kataratak dira eta orain dela gutxirarte ez ziren antzematen. Irakurri ezin zutela pentsatzen zen. Bestetik, metabolismo arazoak dituzte, horregatik, gizenak eta traketsak dirudite. Baina, hau pastilatxo batekin konpondu daiteke.
Ikusten dugunez, bizi kalitatea handiagoa da orain. Gizarte arloan, ere eman dira aldaketak.

Gaur egun, ez daude aislatuak. Eskoletan integratzen dira eta horretarako guk, irakasleok, zeregin handia daukagu, ezin dugu ume bat edozien izanda alde batera utzi. Kiroldegietan ere ikusten ditugu, lagun artean barrezka...hobeto bizitzeko aukera dute.

Hezkuntza eta gizarte arloan oraindik asko egiteko dago. Atzerapen mentala izatea ez du esan nahi pertsona horiek ezin dutela ikasi. Ikasi bai, baina motelago soilik, Haurrak ingurun normal batean hezitzea oso garrantzitsua da.

tunez

Orain dela hilabete eta erdi klaseko bidaia egin genuen. Gure helmuga Tunez zen, zirkuito bat egin genuen herri osotik eta oso ondo pasa genuen. Egun zoriontsu hoiek gogoratzeko eta klaseko lagunak ezagutzeko argazki hau utzi dizuet, ea zuek ere animatzen zareten!!

web interesgarri bat

kaixo, arratsaldeon guztioi!! Pasadan egunean, informatikako klasean irakatsi ziguten nola egin ahal zen "vinculo" bat. Horregatik hemen usten dizuet web bat, non, Haur hezkuntzan ematen diren arazoei buruz ere hitz egiten den http://www.idoiaeskola.blogspot.com , espero dut baliogarria izatea.
Hurrengorarte!!

idazten ikasten

post txiki bat egiten ari gara gure blogarekin, proba bezala.klikatu hemen

BITAKORAREN AURKEZPENA

Arratsaldeon guztioi!!

Aurkezpenean esan bezalaxe, nire gaia aurkeztuko dizuet.
Betidanik, gustatu zaizkit umeak ,eta batez ere, haiei irakasteko aukera izatea, horregatik karrerea hau aukeratu nuen. Baina, praktiketan egon naizen denbora erakutsi dit, nola zenbait egoeren aurrean ez dakigula zer egin, batez ere, arazoak dituzten umeekin edo uste dugunean ume bateri zerbait gertatzen zaiola.
Kasu hauen aurrean inpotentzia izugarria sentitu dut.,Askotan, kasu baten aurrean gaude eta ez gara konturatzen edo zerbait gertatzen dela konturatzen gara baina arazoa zein den identifikatzeko gai ez gara. Hori da, batez ere, ekiditu nahi dudana. Horregatik nire ikasketak luzatzea erabaki dut eta umeei laguntza eskeintzeko aukera ematea. Ez soilik umeei guraosei baita ere.

Horregatik Blog hau egin izan behar genuenean gai bat aukeratu behar genuela esan zigutenean, haur hezkuntzan ematen diren arazo edo umeek bai eskolan eta etxeetan dauzkaten arazoei buruz hitzegitea pentsatu nuen.
Gaia, nahiko zabala da eta hainbat azpigai lantzea espero dut; gaixotasunak, trebetasun eza gauza batzuen aurrean, hezkuntzan ematen diren zenbait arazo,adb; bulling-a, umeen integrazioa....

Hau da, haur hezkuntzan ematen diren arazoei buruz hitzegitea, bai eskola arloan eta, bai umeek izan ahal dituzten arazoak, fisikoak edo psikikoak izan.

Nire gaia gustatzea espero dut eta zuen ideiak edo irizpideak kontatzea. Harremanetan egotea ikuspuntu eta informazioa desberdinak trukatuz interesgarria izango litzatekeela uste dut.
Zuen erantzunen zain egongo naiz.Patxo bat!

HAIZEA

NIRE AURKEZPENA

Kaixo guztioi!!
Nire izena Haizea da. Bilboko neska bat naiz, konkretuki, Basurto auzoan bizi dena eta 20 urte dituena.
Magisteritza eskolako ikaslea naiz, haur hezkuntzako modalitatea ikasten nago eta aurten azken urtea izatea espero dut.
Hurrengo urterako plana; Donostian, psikopedagogiako ikasketak egitea da.

Astean zehar, karrera bukatzera ekiten diot; apunteak ondo eramatea, geratzen zaizkidan kredituak eskuratzea, ume bateri klase partikularrak ematea, nire iseko-osaba behar dutenean nire lehengusinak saintzea, bi neska oso majuak dira 4 eta 7 urtekoak, eta denbora librean lagunekin hitzegitea gertatu denari buruz, zerbait hartzen dugun bitartean.

Asteburuan ,berriz, plana guztiz aldatzen da, lagunekin tabernetara joanten naiz parranda botatzera eta gehienetan Bilbon izaten da.
Esan behar dut, leku berean beti egotea ez dudala batere atzegin eta horregatik leku askotara joaten gara Durango, Gernika, Arrasate....Ni , Ezkaraira ere joaten naiz, Errioxako herri txiki bat da, non, nire gurasoak etxe bat daukate eta orain dela urte asko hara goaz oporrak igarotzera.

Nire gustuak, nahiko normalak direla uste dut, hau da, 20 urte dituen neska batek izan ahal dituen gustuak. Lagunekin egotea, parranda, musika entzutea, dantzatzea...

Hurrengo iruzkinean nire gaia, hau da, zeri buruz hitzegingo dudan blog honetan azalduko dut.
Nire aurkezpena gustatu izana eta laster zuen erantzunak edukitzea eta elkarrekin hitzegitea espero dut.
Hurrengorarte!!

kaixo!!!zelan zaudete?Ni hemen klasean, espero dut nire artikuluak gustokoak izatea eta elkarrekin ondo pasatzea. Hurrengorarte!!!